Aktualności

Wymogi formalne porozumienia w zakresie zadania utrzymania dróg

Zawarcie porozumienia, o którym mowa w ustawie o drogach publicznych przez zarządcędrogi, jakim jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta, wymaga uprzedniego podjęcia przez radęgminy uchwały na podstawie ustawy o samorządzie gminnym.

Przepisy ustawy o drogach publicznych w zakresie, w jakim odnosząsiędo uprawnieńi obowiązków zarządców dróg, nie mogąpodlegaćinterpretacji w oderwaniu od innych uregulowańzawartych zarówno w tej ustawie, jak i w innych aktach normatywnych.

W pierwszej kolejności trzeba zwrócićuwagęna art. 7 ust. 1 pkt 2ustawy o samorządzie gminnym, który stanowi, że do zadańwłasnych gminy należąsprawy "gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego". Jest to więc norma o charakterze generalnym, przypisująca jednostce samorządu terytorialnego stopnia podstawowego zadania związane z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty. Ze wspomnianym obowiązkiem nałożonym na gminęskorelowana jest zasada art. 2a ust. 2ustawy o drogach publicznych, że drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowiąwłasnośćwłaściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. Treśćtego przepisu nie pozostawia wątpliwości co do tego, że tylko dana jednostka samorządu terytorialnego dysponuje pełniąuprawnieńwłaścicielskich względem określonej kategorii dróg. Oprócz tego ustawa o drogach publicznych wprowadziła kategorięzarządcy drogi, a więc podmiotu, do którego właściwości należąsprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg (art. 19 ust. 1); na szczeblu gminy zarządcądrogi jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta (art. 19 ust. 2 pkt 4).

Patrząc na uregulowanie zawarte w art. 19 ust. 4ustawy o drogach publicznych i przewidzianątam możliwośćzawierania porozumieńprzez zarządców dróg przez pryzmat przepisów art. 7 ust. 1 pkt 2ustawy samorządowej i art. 2a ust. 2ustawy o drogach publicznych, należy zauważyć, że wskazany przepis art. 19 ust. 4ma charakter normy kompetencyjnej, a więc przyznaje zarządcy drogi uprawnienie do zawierania porozumienia z innym zarządcądrogi. Nie oznacza to jednak, że dysponuje on całkowitąswobodąw tym zakresie, a co za tym idzie, że do takiego porozumienia nie stosuje sięinnych przepisów normujących kwestie porozumień: art. 8 ust. 2ai art. 18 ust. 2 pkt 11ustawy samorządowej. Trzeba podkreślić, że zarządca drogi nie jest jej właścicielem, lecz jedynie w imieniu właściciela sprawuje zarząd drogą. Wobec tego porozumienie pomiędzy zarządcami dróg nie może byćtraktowane jako wyraz pełnej autonomii tych podmiotów w przyjmowaniu lub przekazywaniu określonych zadańzwiązanych z zarządzaniem majątkiem jednostki samorządu terytorialnego - w tym wypadku drogami.

Tym samym zawarcie porozumienia, o którym mowa w art. 19 ust. 4ustawy o drogach publicznych, przez zarządcędrogi, jakim jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta, wymaga uprzedniego podjęcia przez radęgminy uchwały na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 11w związku z art. 8 ust. 2i 2austaw y o samorządzie gminnym.

Zarządca drogi gminnej jest jednocześnie organem wykonawczym gminy, który jąreprezentuje m.in. w przypadku zawierania porozumienia z innąjednostkąsamorządu terytorialnego. W istocie więc tego rodzaju porozumienie zawierająmiędzy sobąjednostki samorządu terytorialnego, w których imieniu działająich organy wykonawcze, będące jednocześnie zarządcami dróg (art. 19 ust. 2ustawy o drogach publicznych). Delegowanie na inny podmiot zadań, do których realizacji gmina jest zobowiązana ustawowo, bądźteżprzejęcie takich zadańod innej jednostki samorządu terytorialnego nie mogąbyćzaliczone do działańz zakresu zwykłego zarządu, które nie wymagająakceptacji organu uchwałodawczego. Wobec tego zarówno wykładnia logiczna tych przepisów, jak i ich systemowa relacja wskazująna to, że sama możliwośćprzekazania zarządzania drogami publicznymi pomiędzy ich zarządcami nie daje podstaw do przyjęcia założenia, iżtaki zarządca (organ gminy wykonujący uprawnienia właściciela) może bez zgody rady gminy przekazywaćzarządzanie drogami komuśinnemu bądźteżprzyjmowaćod innego zarządcy dodatkowe zadania.

Źródło: CBOSA